Cuộc chiến trong rap

Trận chiến giữa ICD và Tage hiện là tâm điểm của rap Việt. Không chỉ vậy, những bản rap diss (rap công kích) của 2 rapper thu hút lượt xem rất cao, vươn đến top thịnh hành âm nhạc chỉ sau vài giờ ra mắt. Đây có lẽ là trận chiến được quan tâm nhất lịch sử rap Việt.

Xuất phát từ câu nói overrated (được đánh giá quá cao) của Tage nhắm về ICD. Quán quân King of Rap nóng mặt, lên tiếng khiêu kích đàn em. Sau đó, Tage lập tức nhận lời. Hai rapper đã trình làng 3 bản rap diss Chân chạm đất, Overrated, Rapper số 1, và cuộc chiến được dự đoán kéo dài ít nhất đến lượt thứ 3.

Trận ICD đối đầu Tage đang căng như dây đàn.

Battle hay beef?

Những trận chiến đã xuất hiện trong giới rap việt gần 20 năm trước. Cuộc đấu giữa ICD và Tage trở nên đặc biệt, thu hút chú ý bởi có một bộ phận khán giả chỉ mới tiếp cận rap. Từ đó, xảy ra thắc mắc từ các khán giả về việc, vì sao có nơi gọi là beef, nhưng chỗ khác lại quan niệm đó là trận battle?

Battle và beef trong rap là 2 khái niệm giống nhau, tức chỉ rằng đó là trận chiến trong rap. Đến nay, mỗi rapper đều có cách quan niệm khác biệt về ý nghĩa thật sự của battle và beef. Nhưng nhìn lại chuyển động của rap Việt, về cơ bản vẫn tách biệt được battle và beef.

Battle có thể hiểu đơn giản là một trận chiến để phân tài cao thấp, tổ chức chuyên nghiệp, có giám khảo chấm điểm và được cỗ vũ từ khán giả.

Hai năm trước, những người yêu rap từng chứng kiến một sự kiện tầm cỡ về battle rap ở Việt Nam, bao gồm các thể loại như freestyle (rap ngẫu hứng, không chuẩn bị trước câu từ) hay No beat (rap không có nhạc). Sóc Nâu, Phúc Du đã đăng quang ở sân khấu đó với sự ấn định từ các giám khảo MC ILL, Rhymastic hay Binz.

Khái niệm battle được nhắc đến rất nhiều trong hip hop. Không chỉ rap, các bộ môn trong văn hóa hip hop còn có beatbox, breakdance... Beatbox hay breakdance đều có những trận battle quy mô tầm cỡ thế giới hàng năm.

Beef cũng chỉ về một trận chiến trong rap, nhưng tính chất vụ việc căng thẳng hơn hẳn. Các rapper khởi đầu từ những mâu thuẫn, cãi vã, thậm chí ẩu đả với một số trường hợp từng xảy ra trong quá khứ. Các rapper tiến tới các trận beef giải quyết mâu thuẫn bằng âm nhạc, cụ thể là những bản rap diss.

Các trận beef không có giám khảo. Sự ủng hộ, phân tích từ người nghe là một thước đo để phân định ai đẳng cấp hơn. Một số trận beef trong lịch sử rap Việt được định đoạt từ chính góc nhìn của người trong cuộc. Nghĩa là sau những bản rap diss, các rapper tự biết mình thắng hay bại ở cuộc chiến.

Trình độ thật sự của Tage và ICD sẽ được phán quyết sau trận beef này.

ICD, Tage tạo nên trận beef thật sự

Mâu thuẫn của ICD và Tage chưa đến mức nghiêm trọng như các trận beef kinh điển lịch sử rap Việt. Tage mở màn bằng việc gọi ICD là overrated. ICD đăng trạng thái khiêu khích và Tage nhận lời. Quá trình dẫn đến trận beef xảy ra trên mạng, và cả 2 ngay lập tức ra nhạc để công kích nhau.

Trong dòng trạng thái khiêu khích của ICD, quán quân King of Rap mời Tage chơi một trận so trình giao lưu. Bản diss đầu tiên - Chân chạm đất - mang đúng tính chất đó, bởi ICD dùng từ ngữ chuẩn mực, ra dáng của một rapper đi trước, nhắn nhủ đàn em nên tự xem lại bàn chân, và nhìn xem "chân" đã chạm đất chưa.

Trận beef mới nhất của rap Việt trở thành cuộc chiến thật sự khi Tage diss không kiêng nể đàn anh. Thí sinh Rap Việt vạch ra một số fact (lý lẽ) mang tính "điểm huyệt" đàn anh, khi cho rằng ICD không được coi trọng ở chính quê hương Hải Phòng và ICD không xứng đáng giành ngôi quán quân King of Rap.

Tage tận dụng ưu thế người đi sau ở lượt 1 để tạm áp đảo ICD. Nhưng trong bản diss thứ 2 - Rapper số 1 - ICD đưa cục diện trận beef về phía mình. Anh bẻ tất cả lý lẽ từ Tage, đồng thời nêu một loạt fact đáp trả đối thủ.

Trong đó, "chí mạng" nhất là ICD đào bới lại câu chuyện Tage từng gây tranh cãi vì phân biệt tôn giáo. Lớp 13 - bản hit 20 triệu lượt xem - của Tage cũng một thời gây tranh cãi vì nam rapper dũng những từ ngữ phân biệt con đường học vấn, và ICD nhắc lại câu chuyện này để bôi xấu đối phương.

Trận beef giữa ICD và Tage nóng từ lượt diss thứ 2, đúng như dự đoán của các rapper hàng đầu và sự kỳ vọng ở khán giả. ICD sau màn thăm dò đã xưng thẳng mày/tao, dùng một số từ ngữ vượt qua chuẩn mực của âm nhạc đại chúng.

Một số khán giả mới tiếp cận rap có thể khó chịu vì ngôn từ trong beef. Nhưng đây là bản chất của các trận beef, bởi nếu nghe lại các bản rap diss của Young Uno, JustaTee, LK, Lil Shady, Kyo hay Andree ngày trước, độ gắt gao trong câu từ còn kinh khủng hơn thế.

Beef suy cho cùng là tinh hoa của rap, nơi để các rapper giải quyết mâu thuẫn thông qua âm nhạc, đồng thời chứng minh đẳng cấp, từ cách làm nhạc, flow (nhịp), delivery (độ biến hóa của flow, giọng rap, cảm xúc), lyrics (cách viết câu từ)...

Khác biệt trong trận ICD đấu Tage chỉ là nhận sự quan tâm quá lớn từ khán giả. Đã có các dòng bình luận về việc, 2 rapper nên dùng câu từ chuẩn mực, tôn trọng người nghe... Nhưng khi giữ sự chuẩn mực trong câu từ, tính chất thật sự của beef cũng biến mất.

Trường Cầm - Huy Tee