Tìm vị Tết xưa của người Hà thành

Chợ hoa Tết Hàng Lược những năm 1990. Ảnh: Nguyễn Trọng Văn

Chợ hoa tại các tuyến phố Hàng Lược, Hàng Mã, Hàng Rươi và Hàng Khoai - người à Nội thường quen gọi là chợ hoa Hàng Lược. Gọi là chợ hoa Hàng Lược bởi chợ được họp trên phố cổ Hàng Lược, thuộc phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm.

Hình thành từ những năm đầu thế kỷ 20, chợ hoa Hàng Lược được coi là chợ hoa lâu đời nhất Hà Nội. Chợ chỉ họp một lần duy nhất trong năm, bắt đầu từ ngày 15 đến ngày 30 tháng Chạp, càng gần ết càng đông vui, tấp nập tạo nên một không gian náo nhiệt mang đậm không khí Tết Hà thành.

Đi chợ hoa Hàng Lược vào những ngày giáp Tết trong cái lạnh cuối đông, từ lâu đã trở thành một nét sinh hoạt độc đáo của người dân phố cổ nói riêng, người dân Hà Nội nói chung. Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, giờ người ta cũng có thể mua hoa ở bất cứ khu chợ nào, nhưng nhắc tới chợ hoa Hàng Lược vẫn là niềm mong ngóng cho những người Hà Nội muốn tìm hay trải nghiệm những giá trị xưa cũ của mảnh đấy kinh kỳ.

Bắt đầu từ rằm tháng Chạp, người dân khắp các vùng trồng hoa ven đô quanh Hà Nội vào vụ thu hoạch, tấp nập mang đào, quất và đủ các loại hoa truyền thống như lay ơn, thược dược, vi ô lét, cúc, hồng, hải đường… về tụ họp. Không khí nhộn nhịp, huyên náo nhưng không quá vội vã, ồn ào.

Giống như ký ức khi xưa của biết bao người Hà Nội gốc, đã từng theo chân bà, chân mẹ tung tăng, chạy nhảy, nô đùa ở phố chợ chơi hoa. Đông vui, tấp nập là vậy, nhưng người thưởng hoa vẫn nhẹ nhàng, thong thả, bởi chơi hoa là không vội được. Nhẩn nha ngắm nghía, thi thoảng lại sà vào cành hoa, chậu hoa đẹp mắt, ưng thì trả giá, không mua thì người bán - người mua cũng vui vẻ tặng nhau câu chúc sức khỏe cho một năm mới tròn đầy.

Không chỉ chiêm ngưỡng vẻ đẹp của trăm hoa khoe sắc, ở chợ hoa truyền thống này, người ta cũng có thể tìm thấy những nét lịch lãm, hào hoa trong thú chơi cây cảnh của người Hà Nội… Trong những ngày Tết đến xuân về, dạo chơi chợ hoa Hàng Lược đã trở thành một nét văn hóa Tết đặc sắc, một thú chơi tao nhã của người Hà Nội.

Có rất nhiều chợ hoa ở Hà Nội, nhưng chợ hoa Hàng Lược vẫn được nhiều người mong ngóng nhất bởi có lẽ với tính chất một năm chỉ họp chợ 1 lần vào thời gian cận Tết này nên những gì đẹp nhất, tinh túy nhất, đại diện cho mùa xuân tươi tắn, căng tràn sức sống nhất, đều được quy tụ, chắt lọc về đây, tạo nên nét đặc trưng vốn có và không thể trộn lẫn so với những chợ hoa khác. Giữa những quầy hoa rực rỡ sắc màu, là gian hàng bày bán nhiều loại quả độc đáo như bưởi hồ lô, phật thủ với hình thù đẹp mắt.

Tại đây, không chỉ bán cây quất cảnh, hoa tươi, hoa đào, mà người dân còn có thể mua sắm những và đồ trang trí, đồ giả cổ, hoa lụa... để mang không khí Tết về nhà.

Nhộn nhịp nhất là nếp mua sắm những ngày cận Tết, và chỉ có ở chợ hoa Tết hàng Lược, người ta mới có thể đến đây đúng với tinh thần “đi chơi chợ hoa” chứ không phải “đi chợ mua hoa” bởi đôi khi, hòa mình vào không khí ở đây chỉ để cảm nhận cho mình Tết đã thấm đẫm vị từ lúc nào.

Ngày nay, chợ hoa Hàng Lược không chỉ thu hút những người của những thế hệ trước như các bà, các mẹ, mà chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp nhiều thế hệ già trẻ, lớn bé, nam thanh, nữ tú cũng hòa vào dòng người, trong sự hân hoan, nô nức, hiển hiện trong sự tươi vui, rạng rỡ trên gương mặt để kiếm tìm những giá trị xưa cũ tại phiên chợ hoa độc đáo này.

Người ta không chỉ chọn một cành đào, chậu quất, nhành hoa, mà còn là dịp để tìm những phút giây thư thái trong tâm hồn, hy vọng về một năm mới an lành, hạnh phúc.

Mai Linh