Đại diện các hợp tác xã trao đổi thông tin tại một sự kiện giao thương do Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phối hợp Liên minh Hợp tác xã Đồng Nai tổ chức. Ảnh: Đ.Lê
Trên thực tế, mô hình kinh tế tập thể, HTX dù đã có những bước phát triển và được quan tâm, hỗ trợ, nhưng so với các loại hình kinh tế khác vẫn còn nhiều hạn chế. Trong đó các vấn đề liên quan đến quản trị nhân lực, tài chính, quản trị dòng tiền của các HTX đang là những khâu yếu cần được cải thiện.
Yếu về khâu quản trị tài chính
Theo đánh giá của Liên minh HTX Đồng Nai, vẫn còn nhiều HTX hoạt động với quy mô nhỏ, vốn ít, cơ sở vật chất nghèo nàn, không có tài sản thế chấp vay ngân hàng, công nghệ sản xuất lạc hậu; nội dung hoạt động đơn điệu, chưa thiết thực. Từ đó, các HTX khó thu hút và huy động vốn từ thành viên; chưa trở thành chỗ dựa tin cậy, vững chắc cho thành viên và thành viên chưa thật gắn bó với HTX. Thị trường đầu ra đối với sản phẩm của tổ hợp tác và HTX chưa ổn định; chất lượng sản phẩm, số lượng sản phẩm chưa đáp ứng yêu cầu xuất khẩu… do vậy chưa đủ sức cạnh tranh trong kinh tế thị trường. Một số ít HTX đã có hiện tượng chạy theo mục đích gia tăng lợi nhuận mà xem nhẹ nhiệm vụ hỗ trợ kinh tế hộ thành viên, chưa coi trọng thu hút thành viên và giải quyết lao động cho xã hội.
Đồng Nai có hơn 400 HTX. Những năm qua, mô hình kinh tế HTX đã góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, nhất là khu vực nông nghiệp, nông thôn phát triển. Đồng thời, các HTX cũng tạo việc làm cho con em, người lao động của địa phương; từng bước xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, chuyển đổi cơ cấu kinh tế địa phương…
Các HTX nông nghiệp còn có những điểm yếu chung là trong hoạt động chủ yếu dựa vào kinh nghiệm là chính nên chưa xây dựng được phương án sản xuất kinh doanh mang tính khả thi; hoạt động kinh doanh, dịch vụ lợi nhuận thấp. Có những HTX chưa trích lập các quỹ, từ đó không có vốn để tái đầu tư cho sản xuất, mở rộng kinh doanh, dịch vụ; đa số chỉ mới bán sản phẩm dưới dạng thô mà chưa quan tâm đến dịch vụ rất quan trọng như: chế biến, bảo quản nông sản, việc cung ứng dịch vụ đầu vào...
Theo Chủ tịch Liên minh HTX Đồng Nai Đỗ Phước Dũng, hạn chế hiện nay là một số HTX vẫn còn tình trạng thành viên không góp vốn, chưa tổ chức ký kết hợp đồng dịch vụ, chưa cấp giấy chứng nhận góp vốn. Một số HTX chưa bố trí kế toán để thực hiện sổ sách kế toán theo quy định hoặc công tác kế toán, tài chính của hợp tác xã chưa được thực hiện nghiêm túc, bài bản dẫn đến chế độ báo cáo của HTX chưa thường xuyên, việc xây dựng báo cáo tài chính, phương án sản xuất kinh doanh còn bất cập.
Tăng cường hỗ trợ kỹ năng cho các HTX
Sau khi khảo sát đánh giá hoạt động của các HTX trên địa bàn Đồng Nai, Liên minh HTX Đồng Nai nhận thấy năng lực quản lý tài chính và công tác tài chính kế toán ở nhiều đơn vị vẫn còn rất hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Liên minh HTX Đồng Nai xác định việc nâng cao chất lượng công tác tư vấn tài chính kế toán sẽ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao tính tự chủ và năng lực của HTX.
Bà Nguyễn Thanh Hiền, Phó chủ tịch Liên minh HTX Đồng Nai chia sẻ, đơn vị đã chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan, đẩy mạnh công tác tư vấn kế toán cho các nhân viên kế toán HTX, tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ nâng cao năng lực kế toán nội bộ. Trong năm 2024, Liên minh HTX Đồng Nai tổ chức 7 lớp tập huấn các nội dung, trong đó có các chuyên đề dành cho HTX mới thành lập cũng như liên quan đến vấn đề quản trị tài chính.
Mới đây, ngày 10-6, Liên minh HTX Đồng Nai phối hợp với Trường trung cấp Nghề và đào tạo cán bộ HTX miền Nam tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý tài chính cho hơn 40 học viên đang là lãnh đạo của các HTX. Các học viên được nghiên cứu, trao đổi tích cực để hiểu biết hơn về kế toán, kiểm soát nội bộ, khai báo thuế; đồng thời quản lý được tài chính, các công việc của kế toán, tính minh bạch tài chính HTX trước đại hội thành viên, việc thực hiện tuân thủ luật kế toán, thuế trong công tác quản lý tài chính, kế toán HTX.
Ông Nguyễn Chí Hùng, Giám đốc HTX TMDV Tân Quyết Thắng (thành phố Biên Hòa) cho hay, các lớp bồi dưỡng, tập huấn sẽ giúp HTX trong nhiều vấn đề cần giải quyết về luật, về kinh tế và các giải pháp quản trị. Từ đó, các HTX sẽ biết nên phân bổ nguồn kinh phí hợp lý, các chi phí sổ sách, kế toán được thực hiện đúng quy định áp luật.
Đào Lê
