Chủ động nguồn cây giống trồng rừng lâu năm

Nhân viên Công ty CP Phát triển rừng bền vững chăm sóc diện tích cây dổi xanh trên địa bàn huyện Ba Chẽ.

Nhằm chủ động cung ứng giống cho người dân trên địa bàn, thời gian qua huyện Ba Chẽ đã triển khai những cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân chủ động sản xuất giống cây lâm nghiệp, nhất là những loài cây bản địa có giá trị kinh tế cao. Đến nay, địa phương đã ươm thành công 650.000 cây lim xanh, dổi xanh bản địa bằng cả phương pháp gieo hạt truyền thống và ghép, nhằm phục vụ trồng 650ha rừng. Đây là hướng đi đúng trong chuyển đổi cơ cấu lâm nghiệp gắn với giảm nghèo bền vững và bảo vệ tài nguyên rừng.

Công ty CP Phát triển rừng bền vững là một trong những đơn vị tiên phong nghiên cứu và áp dụng trồng rừng gỗ lớn trên địa bàn huyện Ba Chẽ.Ông Nguyễn Xuân Tĩnh, Phó Giám đốc công ty, cho biết: Hiện chúng tôi đã ươm, trồng thử nghiệm 2ha dổi xanh bản địa và trồng ba kích dưới tán. Qua theo dõi sinh trưởng, giống cây dổi xanh đang được ươm từ phương pháp ghép có chu kỳ phát triển nhanh hơn, cây phát triển tốt. Chỉ sau 5 năm trồng, ước tính 1ha dổi mỗi năm có thể cho nguồn thu hàng trăm triệu đồng. Trong thời gian tới, công ty sẽ tiếp tục nhân rộng ra diện tích hơn 10ha và mở rộng diện tích vườn ươm giống để cung cấp cho người dântrên địa bàn huyện.

Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm nông nghiệp (Sở NN&PTNT) hiện là đơn vị duy nhất trong tỉnh nghiên cứu và sản xuất giống cây lâm nghiệp. Từ nhiều năm nay, trung tâm đã áp dụng thành công công nghệ nuôi cấy mô phục vụ cho việc phát triển các dòng bạch đàn và keo mô, cung cấp hàng triệu cây giống chất lượng cho người dân các địa phương trong và ngoài tỉnh.

Ông Nguyễn Thái Duy, Giám đốc Trung tâm, cho biết: Nắm bắt yêu cầu phát triển ngành lâm nghiệp bền vững với hướng trồng rừng gỗ lớn, những năm qua, Trung tâm đã nghiên cứu và ứng dụng thành công nhiều giống bạch đàn mới như giống GLSE9, GLGU9, GLU4 có năng suất cao, kháng bệnh tốt bằng kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào thực vật. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng đang tiến hành nghiên cứu các giống gỗ lớn bản địa như lim, dổi, lát... để sản xuất, cung ứng cây giống phục vụ cho yêu cầu trồng rừng gỗ lớn trên địa bàn.

Hiện nay, mặc dù trên địa bàn tỉnh có một số tổ chức, cá nhân đã chủ động sản xuất để cung ứng cây giống, tuy nhiên theo đánh giá của ngành Nông nghiệp, việc sản xuất, cung ứng giống cây lâm nghiệp chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Mỗi năm, toàn tỉnh cần khoảng 4 triệu cây giống trồng rừng phòng hộ, rừng đặc dụng; 20 triệu cây giống trồng rừng sản xuất; 3.000 cây phân tán tạo cảnh quan đô thị. Trong khi, trên toàn tỉnh chỉ có 1 cơ sở sản xuất, nuôi cấy mô và 15 đơn vị có vườn ươm. Cơ cấu giống cây chủ yếu là keo, bạch đàn, các nguồn giống cây bản địa, cây lâu năm, cây giá trị kinh tế cao rất hạn chế.

Để tháo gỡ tồn tại này, trong thời gian tới, ngành NN&PTNT tỉnh đã xác định vai trò quan trọng của công tác đầu tư nghiên cứu, chọn, tạo và đưa vào sản xuất các loại giống cây trồng rừng. Theo ông Vũ Duy Văn, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, năm 2021 ngành sẽ tham mưu cho tỉnh xây dựng các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất cây giống trên cơ sở bám sát kế hoạch phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và định hướng phát triển lâm nghiệp bền vững. Đồng thời, tham mưu cho tỉnh trong việc tăng cường công tác bảo tồn các nguồn gen cây trồng trên địa bàn, phục vụ công tác nghiên cứu, chọn tạo và sản xuất giống.

Mặt khác, Sở NN&PTNT sẽ đề xuất tỉnh xây dựng chương trình nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành Nông nghiệp với mục tiêu tăng nhanh tỷ lệ sử dụng giống tiến bộ kỹ thuật cho sản xuất đại trà, phù hợp với điều kiện của từng vùng. Bên cạnh đó, chú trọng đến các giống bản địa mang tính đặc sản, có khả năng chống chịu với thiên tai, dịch bệnh tốt, tiến tới xuất khẩu một số giống cây trồng rừng là thế mạnh của địa phương. Đồng thời, phục tráng giống cây đặc sản địa phương gắn với xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý như dổi, sở, trà hoa vàng, sa mộc…

Nguyễn Thanh