Chế độ hỗ trợ cho các nghệ nhân là nền tảng quan trọng để phát triển du lịch văn hóa Thủ đô

Góp ý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi)

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương. Ảnh: Quốc hội

Theo đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga hoàn toàn tán đồng với các quan điểm phát triển văn hóa, thể thao và ưu tiên các nguồn lực cho bảo vệ, phát triển văn hóa và thể thao trên địa bàn Thủ đô trong dự thảo.

Nhất là việc HĐND TP à Nội quy định nội dung, mức hỗ trợ cao hơn mức quy định hoặc chưa có trong quy định của cơ quan Nhà nước cấp trên theo khả năng cân đối ngân sách thành phố đối với nhiều trường hợp được quy định cụ thể trong khoản 4 Điều 21. Trong đó có nghệ nhân, người thực hành di sản văn hóa phi vật thể, việc truyền dạy, thực hành và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, với gần 2.000 di sản văn hóa phi vật thể các loại hình đang hiện hữu, Hà Nội là nơi tập trung nhiều di sản văn hóa phi vật thể nhất cả nước. Và thành phố cũng có hàng trăm nghệ nhân được phong tặng danh hiệu nghệ nhân Nhân dân, nghệ nhân ưu tú.

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, hiện nay, chế độ đãi ngộ nói chung cho các nghệ nhân được phong tặng danh hiệu còn khá ít ỏi, mang tính chất động viên tinh thần là chính. Như thế, việc đãi ngộ xứng đáng sẽ động viên, khích lệ các nghệ nhân tiếp tục gìn giữ, bảo vệ, trao truyền, quảng bá và phát huy giá trị các di sản đang nắm giữ. Điều này góp phần quan trọng làm nên giá trị ngàn năm văn hiến của Thủ đô.

Bên cạnh đó, Hà Nội cũng có nhiều di sản văn hóa phi vật thể cần được ưu tiên bảo vệ khẩn cấp, đặc biệt là các di sản thuộc loại hình diễn xướng dân gian (như hát tuồng cổ, hát trống quân, hát ví, ca trù…).

“Đây là các di sản không được thực hành thường xuyên, những người nắm giữ di sản tuổi đã cao và hiếm đối tượng trao truyền, rất ít không gian và điều kiện để thực hành do môi trường sống có nhiều thay đổi. Bởi vậy, việc quan tâm đến chế độ hỗ trợ cho các nghệ nhân, người thực hành di sản văn hóa phi vật thể và việc truyền dạy, thực hành, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể là vô cùng cần thiết, ý nghĩa và hiệu quả trong việc bảo vệ, phát triển văn hóa Thủ đô xứng tầm với truyền thống nghìn năm Thăng Long – Hà Nội, cũng là nền tảng quan trọng để phát triển du lịch văn hóa tại Thủ đô” – đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cũng cho rằng, điểm a khoản 4 của Điều 21 dự thảo Luật quy định đối tượng được hưởng mức hỗ trợ cao hơn mức quy định hoặc chưa có trong quy định của cơ quan Nhà nước cấp trên là: “Người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật” còn quá chung chung nên sẽ khó xác định.

“Ví dụ với những công chức hưởng lương từ ngân sách làm việc trong ngành văn hóa (Sở văn hóa, phòng văn hóa, công chức văn hóa xã/phường) có được coi là người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa hay không. Hoặc những người hoạt động văn hóa nghệ thuật nhưng không có hành tích nổi trội, đóng góp cho sự phát triển của văn hóa, nghệ thuật Thủ đô cũng như của đất nước thì có được hưởng hỗ trợ không khi mà mức hỗ trợ đó chưa có trong quy định của cơ quan Nhà nước cấp trên” – bà Nga nêu vấn đề.

Từ đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị nên có quy định rõ ràng, cụ thể hơn về đối tượng này, hoặc bổ sung như sau: HĐND TP Hà Nội quy định cụ thể đối tượng hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật được hưởng ưu đãi đặc thù.

Ảnh minh họa: N.T

Vấn đề thứ hai theo đại biểu Nguyễn Việt Nga, về các khu vực di tích và di sản được tập trung nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, tại khoản 3 Điều 21, điểm g có nêu là “biệt thự cũ, công trình kiến trúc có giá trị”.

“Tôi thấy, biệt thự cũ và công trình kiến trúc có giá trị không phải là khu vực, không phải là di tích và cũng chưa phải là di sản văn hóa” – đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nói.

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Di sản văn hóa 2001, sửa đổi 2009 thì di sản văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học bao gồm: di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.

Các biệt thự cũ, công trình kiến trúc có giá trị tại Thủ đô Hà Nội khá nhiều và có giá trị văn hóa khá đặc biệt, cần thiết để tập trung nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị.

“Tuy nhiên, để chặt chẽ và chính xác hơn, tôi đề nghị bổ sung cụm từ “và công trình kiến trúc” vào khoản 3 Điều 21 dự thảo Luật, là “Các khu vực, di tích di sản và công trình kiến trúc sau đây được tập trung nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa” – theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga.

Duy Linh