'Mexico không phải nơi để ăn chơi tới bến'

Đã hơn một tháng trôi qua kể từ khi mắc Covid-19, Frank Coronado - nhiếp ảnh gia đến từ Oaxaca (Mexico) - thỉnh thoảng vẫn gặp chứng khó thở mỗi khi trò chuyện.

Mặc dù không đến mức phải nhập viện, tình trạng bệnh của Frank ở mức nghiêm trọng, đến mức anh sợ rằng mình có thể bị chết ngạt trong lúc ngủ.

Nhiếp ảnh gia Frank Coronado. Ảnh: Frank Coronado.

Những gì Frank trải qua khiến những người dân bang Oaxaca nhạy cảm hơn với tình hình dịch Covid-19. Thế nhưng, nhiếp ảnh gia nhận thấy nhiều du khách lại chẳng mấy quan tâm.

Họ không chấp hành các quy định phòng chống Covid-19 như đeo khẩu trang nơi công cộng, bất chấp số ca dương tính tiếp tục tăng ở khu vực.

"Xin hãy có ý thức"

Ngày 25/2, Frank đăng lời cầu xin tới hơn 171.000 người theo dõi trên Instagram của mình: “Các du khách thân mến, bạn được chào đón ở Oaxaca nhưng xin hãy luôn đeo khẩu trang ở nơi công cộng”.

Nhiếp ảnh gia muốn công khai vấn đề, đồng thời khuyến khích khách du lịch cải thiện hành vi của mình - đặc biệt là những người di chuyển từ thành phố Oaxaca đến các ngôi làng nông thôn nhỏ bé, nơi các nghệ nhân dễ bị tổn thương.

“Tôi rất tức giận bởi tôi từng trải qua Covid-19 và thấu hiểu cảm giác tồi tệ đó. Tôi không muốn những người dân Oaxaca phải chịu cảnh tương tự”, anh nói với The Washington Post.

Trái ngược với nhiều điểm nóng du lịch khác trên thế giới, Mexico không đóng cửa hoàn toàn đối với du khách quốc tế.

Trong khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khuyến cáo người dân Mỹ nên hạn chế các chuyến du lịch tới Mexico vì “khả năng lây nhiễm cực cao”, quốc gia này vẫn là một trong những điểm đến phổ biến nhất trong suốt đại dịch.

Không phải khách du lịch nào đến Mexico cũng tuân thủ quy tắc phòng Covid-19. Ảnh: Eva Lepiz.

Tuy nhiên, ngành du lịch Mexico vẫn gặp thiệt hại. Theo báo cáo từ chính quyền bang, mùa xuân năm 2020, Oaxaca ghi nhận chưa đầy một nửa lượng khách cùng kỳ năm 2019.

Con số có chiều hướng tăng lên vào mùa hè, nhưng việc chào đón những du khách ngoại quốc trở lại trở nên phức tạp hơn do đại dịch tiếp tục hoành hành.

Thiếu tôn trọng dân địa phương

Mặc dù không thu hút nhiều du khách bằng Cancún, Acapulco hoặc Mexico City, du lịch vẫn là một phần quan trọng đóng góp vào nền kinh tế của bang Oaxaca.

Gabriel Sánchez - người gốc Oaxaca thành lập công ty du lịch tư nhân cách đây 2,5 năm - cho biết sự chấm dứt đột ngột của ngành du lịch hồi tháng 3 năm ngoái là ngoài sức tưởng tượng. Anh cũng chứng kiến nhiều hướng dẫn viên phải tìm cách để sống qua ngày, như bán ôtô.

Gabriel vô cùng phấn khởi khi công việc kinh doanh dần trở lại sau mùa hè. Anh tham gia các khóa học phòng chống Covid-19 của Viện An ninh Xã hội Mexico (IMSS). Ngày 20/10, anh trở lại dẫn đoàn du lịch tham quan.

Giờ đây, Gabriel nghiêm túc tuân thủ các biện pháp như kiểm tra thân nhiệt du khách, đồng thời yêu cầu họ đeo khẩu trang, giãn cách xã hội và dùng nước rửa tay. Anh cũng giúp khách du lịch Mỹ thực hiện xét nghiệm Covid-19 bắt buộc.

Một nam thanh niên kiểm tra thân nhiệt trước khi vào chợ Benito Juarez ở Oaxaca. Ảnh: Eva Lepiz.

Phần lớn khách hàng của anh đều chấp hành quy định, nhưng không phải tất cả du khách xung quanh Oaxaca đều như vậy.

Vẫn đầy người Mỹ từ chối đeo khẩu trang tại điểm bán kem dạo hoặc phá vỡ quy tắc chống Covid-19 tại Monte Albán - điểm khảo cổ học nổi tiếng nhất Oaxaca.

“Ngay sau khi đi qua trạm kiểm dịch khoảng 30 bước, họ sẽ tháo khẩu trang ra. Hầu hết là người nước ngoài”, Gabriel nói.

Ngoài Monte Albán và thành phố Oaxaca, văn hóa làng nghề thủ công là một trong những điểm hút khách nhất khu vực. Khách du lịch thường dành một ngày tham quan các ngôi làng hẻo lánh để xem cách thức sản xuất đồ thủ công, nghệ thuật của bang Oaxaca.

Tuy nhiên, do hạn chế tiếp cận với dịch vụ chăm sóc y tế, những làng nghề này đặc biệt dễ bị tổn thương trong đại dịch. Nhiều nhà sẵn sàng đóng cửa với người ngoài để tự bảo vệ mình. Nhưng một số khác bắt đầu đón chào du khách trở lại, bất chấp rủi ro đi kèm.

Omar Alonso - người điều hành các tour du lịch ẩm thực ở Oaxaca trong 7 năm qua - tin rằng việc tham quan các làng nghề có thể được tiến hành một cách cẩn thận đối với nhóm khách nhỏ mà anh đã cẩn thận kiểm tra trước đó.

Thật không may, Omar thường xuyên gặp phải những loại khách du lịch mà anh sợ hãi. Điển hình ở thị trấn miền núi San José Del Pacifico, nam hướng dẫn viên thường xuyên chứng kiến khách nước ngoài không đeo khẩu trang.

“Thật điên tiết khi thấy những người ngoại quốc đó thiếu tôn trọng dân bản địa. Hôm trước, tôi chứng kiến một nhóm 20 du khách nước ngoài đi quanh thị trấn mà chỉ có 2 người đeo khẩu trang”, Omar kể lại với The Washington Post.

Nền văn hóa ở Oaxaca thu hút nhiều khách du lịch. Ảnh: Frank Coronado.

Quy chụp

Vera Claire - nhà sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Cosa Buena, chuyên làm việc với cộng đồng người da đỏ Oaxaca nhằm bảo tồn truyền thống của họ - tin rằng vấn đề nằm ở nhận thức về Mexico của một bộ phận khách du lịch.

“Mọi người rập khuôn rằng Mexico là nơi không có luật lệ, phù hợp để ăn chơi 'tới bến'”, cô chia sẻ.

Bản thân Vera cũng thường xuyên nhận được tin nhắn hoặc email từ người lạ xin “bí kíp” du lịch Oaxaca để rời khỏi Mỹ một thời gian, tận hưởng cuộc vui và quên đi mọi chuyện.

“Đó là một tư tưởng thực sự nguy hiểm, khiến họ đến đây với tâm lý rằng ‘không có luật lệ nào’”, cô thừa nhận.

Vera cho biết tần suất xuất hiện du khách không đeo khẩu trang ngày càng tăng, bất chấp các biển báo, biểu ngữ và hình ảnh người dân địa phương chấp hành nghiêm chỉnh.

Một nhóm du khách dùng bữa tại Nhà hàng Kintaro ở trung tâm thành phố Oaxaca. Ảnh: Eva Lepiz.

Trong khi đó, báo cáo tháng 1 cho thấy số ca dương tính Covid-19 ở Oaxaca đang tăng nhanh chóng. 13 bệnh viện ở bang đều kín giường bệnh và phải đối mặt với tình trạng thiếu bình dưỡng khí.

“Du khách nào có biết về thực trạng nguy cấp này. Nó đâu hiển thị trên Instagram”, Vicente Reyes - người gốc Oaxaca, chủ tịch nhóm tác động xã hội Hermano Maguey - chua chát nói.

Reyes cảm thấy những người vi phạm tồi tệ nhất là những du khách trẻ tuổi. Anh chứng kiến họ đến từ khắp nơi trên thế giới, diện bộ cánh đẹp và đi khắp Mexico City, Tulum, Oaxaca, tham dự những buổi tụ tập lớn, không đeo khẩu trang và khiến người dân địa phương phơi nhiễm virus SARS-CoV-2.

Nhiều người dân Oaxaca không có điều kiện cách biệt với khách du lịch, chẳng hạn Aurora Tostado - người đồng sở hữu quán cà phê Marito & Moglie ở trung tâm thành phố cùng chồng.

“Những người Mexico chúng tôi phải ra đường để kiếm sống, chứ không được ngồi nhà làm việc từ xa như hầu hết người Mỹ”, cô nói.

Giống như những người Oaxaca hiếu khách khác, Aurora rất vui mừng khi được chào đón du khách quay trở lại. Tuy nhiên, cô hy vọng họ cân nhắc về thái độ và hành vi trước khi thưởng thức văn hóa của thành phố.

“Mời các bạn ghé chơi, thời tiết ở đây rất đẹp. Nhưng hãy có ý thức”, Aurora nói.

Hồng Chang