Chứng chỉ chức danh nghề nghiệp: Giáo viên nói lãng phí, chuyên gia đề xuất bỏ

Giáo viên phổ thông đang đổ xô đi học các lớp bồi dưỡng lấy chứng chỉ chức danh nghề nghiệp, làm căn cứ tham gia các kỳ thi nâng hạng, giữ hạng giáo viên. Tuy nhiên nhiều ý kiến bày tỏ nên bỏ loại chứng chỉ này để giảm tải, tránh lãng phí, tốn kém cho giáo viên.

Thầy Lê Xuân Trung, hiệu trưởng trường THPT Lê Lợi (Hà Đông, Hà Nội) cho rằng, chứng chỉ chức danh nghề nghiệp dành cho giáo viên nên áp dụng với bộ phận quản lý thay vì giáo viên chuyên môn. Hiện điều giáo viên quan tâm nhất là việc học chứng chỉ này có giúp ích cho công việc chuyên môn hay không, còn học chỉ để làm đẹp hồ sơ thì nên bỏ.

Đối với đội ngũ giáo viên, để được đứng lớp họ phải trải qua các kỳ thực tập, thực tế, được trau dồi kiến thức ngay từ thời sinh viên. Khi về cơ sở giảng dạy, thầy cô cũng thường xuyên được bồi dưỡng chuyên môn thực tế. Do đó việc bồi dưỡng chuyên môn qua các lớp học chứng chỉ chức danh nghề nghiệp phải thực sự mang đến hiệu quả, nếu không chỉ giúp trung tâm đào tạo trục lợi, gây lãng phí không đáng có cho giáo viên.

Giáo viên tại các địa phương đang đổ xô học chứng chỉ chức danh nghề nghiệp.

Cô giáo Nguyễn Thị Minh, giáo viên tại Lào Cai vừa bỏ khoản tiền kha khá tham gia lớp bồi dưỡng chứng chỉ chức danh nghề nghiệp. Vì việc học không đem lại hiệu quả chuyên môn nên cô Minh và các đồng nghiệp mong mỏi Bộ GD&ĐT sẽ có những nghiên cứu, đánh giá về sự cần thiết của loại chứng chỉ này.

Theo quy định, để nâng từ hạng III lên hạng II, cô Minh phải có chứng chỉ chức danh nghề nghiệp hạng III và hạng II. Như vậy cô phải mất 2 lần học với số tiền học phí tương đương khoảng 5 triệu đồng. Trong khi đó nếu thăng hạng, lương cũng chỉ tăng thêm được 30.000 đồng/ tháng, không hấp dẫn đối với giáo viên.

Cô Minh tâm tư: “Khi tham gia các lớp bồi dưỡng chứng chỉ chức danh nghề nghiệp tôi thấy không giúp ích được gì cho công việc chuyên môn. Bởi 11 chuyên đề thì chúng tôi đều được học và tập huấn trước đó. Do vậy loại chứng chỉ này là quy định rườm rà, gây tốn kém thời gian, tiền bạc cho giáo viên. Vì thế giáo viên vùng cao đều mong mỏi Bộ nghiên cứu, đánh giá để giảm tải áp lực cho chúng tôi”.

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT cho rằng, yêu cầu giáo viên phải có chứng chỉ chức danh nghề nghiệp là một trong những bất cập của lộ trình trả lương theo vị trí việc làm, bởi cơ quan quản lý đã áp dụng chung công thức cho tất cả ngành nghề.

Khi triển khai luật viên chức phải phù hợp với thực tiễn, không thể bắt một giáo viên công tác 10, 20 năm, chuyên môn tốt, nhiều kinh nghiệm tham gia các lớp bồi dưỡng chứng chỉ chức danh nghề nghiệp chỉ để chuẩn hồ sơ, hợp quy định.

Bên cạnh đó, chương trình đào tạo, bồi dưỡng còn nhiều bất cập. Một số nội dung được thiết kế để bồi dưỡng nhà quản lý chứ không phải dành cho giáo viên. Trong khi đó, các chuyên đề chồng chéo, được lắp ghép sáo rỗng, khuôn mẫu. Về học phí đào tạo, giáo viên cũng phải bỏ tiền túi để đi học trong khi lương của thầy cô không cao.

“Giáo viên khi tham gia các lớp bồi dưỡng chứng chỉ chức danh nghề nghiệp đều cảm thấy không cần thiết vì kiến thức không mới, học vài ngày là được cấp chứng chỉ, học xong cũng không đọng lại được điều gì. Như vậy quy định về chứng chỉ chức danh nghề nghiệp có thực sự cần thiết?”, ông Hoàng Ngọc Vinh nói.

Nhiều ý kiến cho rằng, nên bỏ quy định về loại chứng chỉ này để tránh gây lãng phí, tốn kém cho thầy cô.

GS Phạm Tất Dong, Phó chủ tịch thường trực Hội khuyến học Việt Nam nêu quan điểm, giáo viên vốn đã nghèo nay phải bỏ ra số tiền 2-3 triệu đồng để đi học một loại chứng chỉ nghề nghiệp mà không giúp nâng cao chuyên môn là điều bất cập.

Bản thân giáo viên muốn đứng lớp phải trải qua 4 năm học đại học. Hàng năm họ được tập huấn, bồi dưỡng theo chương trình của Sở, Bộ thì không có lý do gì không đủ điều kiện để đi dạy học.

"Tại sao lại bắt giáo viên phải đi học loại chứng chỉ chức danh nghề nghiệp trong khi họ đang là giáo viên? Như vậy có phải quá hình thức và thừa thãi hay không?", GS Dong đặt câu hỏi.

Theo nhiều chuyên gia khác, giáo viên tốt nghiệp các trường sư phạm, được đào tạo bài bản, toàn diện, đủ điều kiện để đi dạy, một số người có kinh nghiệp 20 năm, 30 năm đứng lớp thì không cần thêm chứng chỉ nghề nghiệp nào nữa.

Đến ngày 20/3, trùm thông tư 01, 02 và 03 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực, trong đó quy định rõ về tiêu chuẩn giáo viên phải có chứng chỉ chức danh nghề nghiệp. Nếu không có loại chứng chỉ này giáo viên sẽ không giữ được hạng, thăng hạng đồng nghĩa họ sẽ không được tăng lương. Vì thế từ nay đến cột mốc đó, giáo viên nhiều địa phương bắt đầu đổ xô đi học loại chứng chỉ nêu trên dù biết rằng việc học này chỉ là hình thức, học cho có.

Vũ Ninh