CEO của Rosneft và các công ty dầu khí hàng đầu thế giới đã vẽ bức tranh tương lai như thế nào?

Tham dự SPIEF 2021 có đủ mặt anh tài của ngành công nghiệp dầu khí thế giới: Bernard Looney của BP; Neil Chapman, Phó chủ tịch ExxonMobil; Dai Houliang, Chủ tịch CNPC và Chủ tịch PetroChina; Robert Dudley, Chủ tịch Sáng kiến Khí hậu Dầu khí OGCI; Alok Kumar Gupta, CEO của ONGC Videsh; CEO Baker Hughes Lorenzo Simonelli; Jeremy Weir, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc điều hành Trafigura; Ivan Glasenberg, Giám đốc điều hành của Glencore; Jay Prior, Phó Chủ tịch của Chevron, Rovnag Abdullaev, Chủ tịch SOCAR.

Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St.Petersburg lần thứ 24 - SPIEF 2021

Trong bài phát biểu của mình, người đứng đầu Rosneft đã đưa ra một phân tích chi tiết về tình hình kinh tế toàn cầu trong bối cảnh đại dịch, những thách thức đối với thị trường năng lượng toàn cầu, những hậu quả gây rủi ro, bất ổn trên thế giới. Ông kêu gọi tránh đối đầu, đảm bảo một cuộc đối thoại mang tính xây dựng.

Ngay đầu bài diễn văn của mình, Ông Igor Sechin đã ca ngợi sự phục hồi mạnh mẽ của kinh tế Trung Quốc và Ấn Độ, hai nước có “nhu cầu năng lượng ngày càng tăng với tốc độ vượt trội”.

Hậu quả của đại dịch

Theo ông Igor Sechin, ngành năng lượng là một trong những ngành đầu tiên phải hứng chịu cuộc khủng hoảng và trở thành một trong những ngành bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của nền kinh tế toàn cầu vào năm ngoái, vì nó đã phải hứng chịu hai cú đấm từ việc giảm cả nhu cầu và giá cả.

Những kết quả kinh doanh thu lỗ của ngành dầu khí thế giới năm 2020, khoản lỗ là 33 tỷ USD, so với 242 tỷ USD lợi nhuận năm 2019, các công ty đá phiến lớn của Mỹ bị thiệt hại vượt quá 60 tỷ đô la vào năm 2020. Nhiều công ty hàng đầu phải bán cổ phần trong các tài sản của họ.

Ông Sechin nhấn mạnh, mục tiêu chuyển đổi từ các công ty dầu khí sang các công ty năng lượng đa dạng, bằng cách giảm sản xuất hydrocacbon, cùng với việc không thể cung cấp đủ năng lượng mặt trời và năng lượng gió cho thị trường có thể dẫn đến một làn sóng sáp nhập mới. Giám đốc điều hành Rosneft tin rằng việc hợp nhất sẽ cho phép tăng đầu tư vào chuyển đổi năng lượng thành công, nâng cao vị thế cạnh tranh.

Rủi ro nguồn cung dầu không ổn định

CEO Rosneft cho rằng sự ổn định lâu dài của nguồn cung dầu đang gặp rủi ro do không đầu tư. Điều này là xuất phát từ yêu cầu chấm dứt hoàn toàn đầu tư vào lĩnh vực dầu khí, đòi hỏi tăng giá trị cổ đông và lợi nhuận của cổ đông thông qua chi trả cổ tức mạnh hơn. Hậu quả là trong những năm qua việc bổ sung trữ lượng dầu và khí đốt đã ở mức tối thiểu trong lịch sử, do đó có thể dự báo được mức thâm hụt tài nguyên nhất định.

Cạnh tranh giữa các loại hình năng lượng

Theo Ông Sechin, hiện nay, vốn hóa của các công ty năng lượng xanh vượt trội hơn đáng kể so với hoạt động của cả các công ty dầu khí và thị trường nói chung. Tuy nhiên, động lực phát triển của ngành năng lượng xanh không thay thế được hiệu quả kinh tế thực tế của nó.

Thiếu công nghệ cần thiết để thực hiện các kế hoạch chuyển đổi năng lượng, để phát triển công nghệ thương mại hiệu quả về chi phí, hiệu quả chi phí thấp của các giải pháp carbon thấp tạo thêm gánh nặng cho người tiêu dùng.

CEO Rosneft đưa ra các con số cho thấy đầu tư năng lượng gió và mặt trời tăng gấp 5 lần ở EU trong giai đoạn 10 năm và thực tế đạt 50 tỷ Euro mỗi năm, trong khi phạm vi phát điện chỉ tăng 3,6 lần so với cùng kỳ. Đồng thời, mặc dù được đầu tư đáng kể, lĩnh vực năng lượng tái tạo vẫn chưa trở thành nguồn dự trữ có ý nghĩa cho sự phát triển kinh tế toàn cầu. Đồng thời, với xu thế này, nhu cầu đầu tư tăng mạnh: theo IEA, nó vào khoảng 4 nghìn tỷ đô la mỗi năm, tương đương 4% GDP toàn cầu.

Kế hoạch Quản lý Carbon của Rosneft và Vostok Oil

Ông Igor Sechin dành nhiều thời gian để trình bày chi tiết các hoạt động của Rosneft nhằm giảm lượng khí thải, Kế hoạch Quản lý Carbon đến 2035 của công ty.

Trong bài phát biểu của mình, Igor Sechin giới thiệu rằng dầu từ mỏ Vostok Oil có hàm lượng lưu huỳnh thấp duy nhất từ 0,01-0,04%, tương đương với yêu cầu của Euro-3 đối với nhiên liệu diesel. Theo ông, loại dầu như vậy có thể làm giảm đáng kể lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Igor Sechin cho biết rằng cộng đồng đầu tư đã đánh giá cao Dự án Vostok Oil, hứa hẹn mức cổ tức cao và chương trình mua lại cổ phiếu dành cho cổ đông. Ông nói rằng, Vostok Oil là dự án dầu khí hạng nhất với chi phí sản xuất thấp ở mức 2,6 USD / thùng dầu tương đương, tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường cao nhất.

Các nước tại Hội nghị chống biến đổi khí hậu Paris

Bernard Looney của BP, tại diễn đàn, đã chỉ ra ba xu hướng hiện đang định hình thực tế của thị trường năng lượng. Ông nhấn mạnh: “Điện khí hóa là xu hướng đầu tiên. Tôi nghĩ rằng mọi người sẽ đồng ý rằng ngày nay thế giới đang dần chuyển sang sử dụng điện và chuyển sang năng lượng tái tạo nhanh hơn nhiều. Năng lượng sạch, như Igor Ivanovich đã nói. Thật vậy, điều này có rất nhiều khó khăn, đặc biệt là về độ tin cậy và tính khả dụng của chúng”. Xu hướng thứ hai mà Looney gọi là yêu cầu chất lượng cao đối với các sản phẩm được khách hàng tiêu dùng. Và một xu hướng nữa là đa dạng hóa các nguồn năng lượng. “Giờ đây, chúng ta đang đến một thế giới sẽ không có một nguồn năng lượng thống trị như trước đây với than đá, và sau đó là dầu mỏ. Đây là sự đa dạng hóa và toàn bộ cảnh quan thay đổi rất nhiều” - ông giải thích.

Bernard Looney cũng không quên nhắc đến sử dụng kỹ thuật số và các công nghệ mới - vốn là thế mạnh của BP – để nhấn mạnh vai trò của quan hệ đối tác và mong muốn tiếp tục “những gì chúng tôi đang làm ở Nga”.

Phó Chủ tịch Cấp cao của Exxon Neil Chapman trong bài phát biểu của mình đã lưu ý rằng ngành công nghiệp dầu khí từ lâu đã làm việc để giảm phát thải khí nhà kính và ngày nay ngành công nghiệp này đang dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng các-bon thấp, đầu tư hàng tỷ đô la vào sự phát triển của công nghệ xanh. Nhưng trong giai đoạn chuyển đổi, các công ty dầu mỏ đóng một vai trò kép: một mặt, cần giảm lượng khí thải carbon để thế giới có cơ hội giải quyết các vấn đề được nêu trong Thỏa thuận Paris, mặt khác, trong những thập kỷ tới, cần đảm bảo cung cấp nguồn năng lượng đáng tin cậy để các nước đang phát triển có thể cải thiện mức sống của họ.

Chủ tịch CNPC, đồng thời là Chủ tịch PetroChina Dai Houliang: Do việc cung cấp các nguồn năng lượng mới vẫn chưa ổn định, ngành dầu khí có lợi thế cả về công nghệ tiên tiến, độ tin cậy của cơ sở hạ tầng và quy mô cung cấp. Đó là lý do tại sao trong tương lai năng lượng toàn cầu, sự phát triển của các tàu sân bay năng lượng khác nhau sẽ diễn ra trên cơ sở cân bằng và bổ sung. Đại diện ngành dầu khí Trung Quốc nhấn mạnh sẽ tiếp tục hợp tác sâu rộng với các đồng nghiệp Nga.

Robert Dudley, Chủ tịch Sáng kiến Khí hậu Dầu khí OGCI và là cựu Giám đốc điều hành BP, cho rằng sự hợp tác giữa các ngành năng lượng có thể góp phần đạt được các mục tiêu của Thỏa thuận Khí hậu Paris vào năm 2050. Trong bài phát biểu của mình, ông lưu ý rằng tất cả các công ty toàn cầu phải hợp lực để vượt qua những thách thức khí hậu mà nhân loại phải đối mặt.

Vai trò của ngành dầu khí trong quá trình khử carbon là chủ đề chính trong báo cáo của Giám đốc điều hành ONGC Videsh, Alok Kumar Gupta. Chúng ta đang đối mặt với nhu cầu khử cacbon các sản phẩm làm từ hydrocacbon. Ông tin rằng ngành công nghiệp đang trên đỉnh của một sự thay đổi mô hình sẽ khiến dầu ít gặp vấn đề hơn và có nhiều cơ hội hơn.

“Chắc chắn rằng hydrocacbon sẽ được sử dụng trong nhiều, nhiều thập kỷ tới và sẽ đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Tại Baker Hughes, chúng tôi tin rằng LNG và khí tự nhiên sẽ mở rộng và thay thế dầu trong hỗn hợp năng lượng” - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Baker Hughes Lorenzo Simonelli cho biết trong báo cáo của mình.

Jeremy Weir, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Trafigura, cho rằng có thể xảy ra tình trạng thiếu hụt năng lượng, và đó sẽ là một rào cản đáng kể đối với sự phục hồi kinh tế. Chuyển đổi năng lượng là cần thiết nhưng chúng ta cần tiếp cận liên tục với năng lượng giá rẻ, bao gồm cả hydrocacbon, trong nhiều năm tới để tránh tạo ra các rào cản đối với tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là đối với các nước đang phát triển. Jeremy Weir đề cao Vostok Oil, nói rằng “dầu Vostok Oil giá rẻ, carbon thấp, chất lượng cao, sẽ được tiêu thụ trong nhiều năm tới, và rằng Vostok Oil có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và chúng tôi tại Trafigura tự hào và vinh dự được tham gia”.

Chủ đề chính trong bài phát biểu của Giám đốc điều hành Glencore, Ivan Glasenberg là chi phí của quá trình chuyển đổi năng lượng. “Tất cả chúng ta đang nói về sự chuyển hóa năng lượng, nhưng chúng ta sẽ phải trả giá như thế nào cho nó? Và cái này có giá bao nhiêu? Hiện tại, thị phần của các nguồn năng lượng tái tạo là khoảng 3.000 GW. Nhưng chúng ta cần phải tăng sản lượng phát điện lên 27.000 GW để đạt được mức độ trung hòa carbon vào năm 2050. Sản lượng năng lượng mặt trời phải tăng gấp 20 lần và sản xuất điện gió gấp 11 lần vào năm 2030 để đạt được những mục tiêu này. Hơn nữa, thế giới phải sản xuất khoảng 50 triệu xe điện mỗi năm để đạt được các mục tiêu của Hiệp định Paris” - Giám đốc điều hành Glencore cho biết.

Jay Prior, Phó Chủ tịch Phát triển Kinh doanh của Chevron, tin rằng năng lượng sạch hơn, đáng tin cậy với giá cả phải chăng là điều cần thiết để đạt được một thế giới thịnh vượng và bền vững hơn cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, dầu mỏ và khí đốt tự nhiên sẽ có một vai trò quan trọng trong bất kỳ quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu nào. Jay Prior cho biết: “Thách thức trước mắt ngành công nghiệp của chúng tôi là đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng trên toàn cầu trong khi thúc đẩy tham vọng toàn cầu không có phát thải ròng của Thỏa thuận Paris”.

Elena Nguyễn